Американските студии го поврзуваат поголемото внесување на печени, варени, пире и пржени компири со зголемен ризик од хипертензија – покачен крвен притисок.
Но, сега експертите предупредуваат дека јадењето премногу компири во која било форма – печени, варени или пире – може да биде лошо за нашето здравје.
Истражувањето тврди дека јадењето компири четири пати неделно може да биде штетно и да придонесе за состојби кои предизвикуваат мозочен удар и срцев удар. Студијата, објавена во BMJ, е прва која го идентификува компирот како клучен извор на хипертензија, попозната како висок крвен притисок.
Жените се особено ранливи
– Најдовме независни потенцијални врски на поголем внес на печени, варени или пире од компири и помфрит со зголемен ризик од хипертензија – велат истражувачите од Бостон, САД.
Жените се особено изложени на ризик, велат тие, иако студијата покажала дека се засегнати и двата пола.
Наодите од истражувањето донекаде се во спротивност со советите за исхрана кои сугерираат дека дел од урамнотежена исхрана треба да вклучува слатки јаглени хидрати како што се компири, тестенини, ориз или леб, пишува Гардијан.
– Овие наоди имаат потенцијално важни импликации за јавното здравје бидејќи не ја поддржуваат потенцијалната корист од вклучувањето на компирот како зеленчук во владините програми за исхрана, туку го поддржуваат штетното дејство кое е во согласност со штетните ефекти од високиот внес на јаглени хидрати, забележани во контролираните диететски студии – велат авторите.
Тие препорачуваат што почесто да го замените компирот со зеленчук што не содржи скроб, како начин на здрава исхрана. Интересно е тоа што тие не откриле поврзаност помеѓу потрошувачката на чипс и зголемениот ризик од висок крвен притисок.
Какво е влијанието на внесот на сол?
Сепак, истражувачите не го мереле внесот на сол кај луѓето, што можело да влијае на нивните наоди. Истражувачите велат дека компирот е проблематичен бидејќи има висок гликемиски товар, особено варениот компир.
„Постпрандијалната хипергликемија по оброк со високо гликемиско оптоварување е поврзана со ендотелијална дисфункција, оксидативен стрес и воспаление, од кои сите се потенцијално важни механизми во развојот на хипертензија“, според нивниот труд во BMJ.
Иако тие не тврдат дека дефинитивно докажуваат дека компирот предизвикува висок крвен притисок, тие велат дека откриле дека „поголемото долгорочно внесување на печени, варени или пире од компири е значително поврзано со зголемен ризик од хипертензија кај жените, независно од одреден број на други предиктори за ризикот од хипертензија, вклучително и исхрана, како што е внесот на цели зрна и внесот на целото овошје и зеленчук“.
Тие ги засноваа своите наоди на испитување на повеќе од 187 илјади мажи и жени во три големи студии во САД. Тие го споредиле здравјето на оние кои јаделе компири четири или повеќе пати неделно со оние кои го правеле тоа само еднаш месечно.
Многу прашања се уште неодговорени
Првото беше поврзано со поголем ризик од хипертензија кај учесниците во сите три студии, велат тие. Хелена Гибсон-Мур, нутриционист во Британската фондација за исхрана, рече дека резултатите оставиле многу прашања неодговорени.
– Зошто има разлика во наодите за помфрит и чипс и дали има некаква врска со состојките (како маснотии и сол) додадени во компирот, а не со самите компири? Како такви, резултатите не треба да ги променат тековните совети во ОК, каде што компирот дава корисен придонес во внесот на хранливи материи како што се влакна и витамин Ц, истакнува таа.
– Водичот за правилна исхрана покажува дека исхраната треба да ја засноваме на скробна храна како што е компирот, која најдобро е да се јаде со лушпата за да се зголеми количината на влакна – изјави д-р Луис Леви, експерт за исхрана.
– Начинот на кој готвите и што јадете со компири може да ја зголеми количината на сол, масти и шеќер во вашата исхрана. Затоа, грижата за нив, како и откажувањето од пушење и поактивен начин на живот, ќе помогне да се намали ризикот од развој на висок крвен притисок – објаснува тој.